Informatie stress en burn-out

 

Wat is een burn-out?

 

Een burn-out is een uitputtingsreactie van lichaam en geest door langdurige roofbouw op je lichaam.  Het ontstaat wanneer je ondanks stress en spanningsklachten gewoon verder blijft gaan en geen tijd neemt om je lichaam en geest te laten rusten.  Een burn-out kenmerkt zich door ongewone vermoeidheidsklachten en gevoelens van uitputting.  Typerend voor burn-out zijn oa de hoge afstandelijkheid tov het werk en het gevoel het werk niet meer goed aan te kunnen.

 

Hoe ontstaat een burn-out?

 

Een burn-out is een stressgerelateerde aandoening.  Stress heeft in onze maatschappij dikwijls een negatieve bijklank, maar eigenlijk hebben we stress nodig om te overleven.  Stress is onze standaardreactie op extern gevaar.  Op een moment van stress maken we adrenaline aan zodat al onze energie kan gebruikt worden om te vechten of te vluchten.  De vecht-vlucht reactie is een automatisch verdedigingsmechanisme van ons lichaam dat in werking treedt bij acuut gevaar. 

 

Wanneer je lichaam constant adrenaline moet aanmaken omdat je voortdurend onder stress staat, dan vervangt je lichaam deze adrenaline na verloop van tijd door het hormoon cortisol.  Dit hormoon zorgt ervoor dat het energieverlies gecompenseerd wordt maar onderdrukt intussen ook ons immuunsysteem. Indien dit systeem gedurende een lange periode ondermijnd wordt, dan kan de minste aanleiding voldoende zijn om een "crash" te veroorzaken en kom je in een burn-out terecht.

 

Cortisol en bijnieruitputting

 

Het hormoon cortisol wordt geproduceerd door onze bijnieren.  Wanneer de bijnieren jarenlang constant cortisol moeten produceren zullen ze uiteindelijk uitgeput raken en niet langer actief zijn.

Ze zijn dan niet meer in staat om adequaat te reageren op stress-situaties omdat er geen anti-stresshormoon meer kan worden aangemaakt. Doordat er nog maar heel weinig cortisol door je lichaam wordt aangemaakt, voel je je de hele dag moe, heb je weinig energie en kunnen zich depressieve klachten ontwikkelen.

 

Bovendien heeft je lichaam moeite met het op peil houden van de bloedsuikerspiegel en het remmen van ontstekingen. Het complete immuunsysteem wordt ondermijnd waardoor heel wat ongemakken en ziekten de kop opsteken.

 

Niet alleen je fysieke gezondheid maar ook je stemmingen en persoonlijkheid worden bepaald door je hormoonhuishouding.  Onze hersenen krijgen te weinig glucose door een tekort aan cortisol. Vandaar dat ook op mentaal en emotioneel niveau veranderingen plaatsvinden.  Bijvoorbeeld een toename van angst, concentratieproblemen, depressieve buien, vergeetachtigheid, verminderde tolerantie, snel geïrriteerd...

 

De lange tijd die iemand nodig heeft om te recupereren van een burn-out heeft op zich niets met stress te maken.  Het is de tijd die nodig is om het immuunsysteem terug op punt te krijgen.  Vandaar dat iemand die een tijdje thuis zit perfect gelukkig en stressvrij kan zijn, maar toch niet de energie heeft om gaan te werken.

 

Schadelijke gevolgen van chronische stress:

 

• Adrenaline en cortisol worden in grote mate aangemaakt maar worden niet omgezet in actie waardoor een hoge bloeddruk ontstaat en het risico op hart- en vaatziekten stijgt.

• Een hoog cortisolgehalte zorgt voor een verminderde slaap waardoor het lichaam niet voldoende kan herstellen.

• Doordat de ademhaling versneld en oppervlakkig wordt, is er een verminderde zuurstoftoevoer naar onze organen.

• Kan leiden tot diabetes type 2 door een stijging van de bloedsuikerspiegel en daling van het insulinepeil

• Het spijsverteringsstelsel loopt trager. 

• Er kunnen huidziekten ontstaan of bestaande huidziekten kunnen verergeren.

• Vetophopingen op de buik en een algemene gewichtstoename.

• Psychologische effecten zoals angst, agressie, opgejaagdheid...

 

Chronische stress zorgt voor een fysieke, mentale en emotionele uitputting en leidt op langere termijn tot een burn-out.